 |
Nuôi dạy một đứa trẻ ở Hàn Quốc không phải là nhiệm vụ dễ dàng. Vào thời điểm con cái biết đi, nhiều bậc cha mẹ đã bắt đầu tìm kiếm các trường mầm non tư thục ưu tú.
Mục tiêu của họ là khi những đứa trẻ chập chững này bước sang tuổi 18, chúng có thể vượt qua kỳ thi tuyển sinh đại học quốc gia kéo dài 8 giờ, được gọi là Suneung, và giành suất vào một trường đại học danh tiếng.
Nhưng để đạt được điều này cần phải trải qua hành trình gian nan, tốn kém, gây ảnh hưởng cho cả cha mẹ và con cái.
Hệ thống bị các nhà nghiên cứu, nhà hoạch định chính sách, giáo viên và phụ huynh đánh giá là dẫn tới nhiều vấn đề, từ sự bất bình đẳng trong giáo dục đến bệnh tâm thần ở giới trẻ, thậm chí cả tỷ lệ sinh giảm mạnh ở Hàn Quốc.
Với hy vọng giải quyết một số vấn đề này, chính phủ Hàn Quốc vừa qua đã đưa ra bước đi gây tranh cãi: Giảm độ khó cho kỳ thi tuyển sinh đại học.
Bộ trưởng Giáo dục Lee Ju Ho cho biết các quan chức sẽ loại bỏ những “câu hỏi sát thủ” khỏi Suneung, còn được gọi là Bài kiểm tra năng lực học thuật đại học (CSAT), theo CNN.
Bộ Giáo dục Hàn Quốc thông báo sẽ bỏ những câu hỏi khó nhất, vốn được ví như “sát thủ”, khỏi đề thi tuyển sinh đại học ở nước này. Ảnh: Reuters.
Những câu hỏi hóc búa và kỳ thi thay đổi cuộc đời
Vào thời điểm thiếu niên Hàn Quốc bước vào trung học, phần lớn cuộc sống của các em xoay quanh kết quả học tập và chuẩn bị cho ngày thi CSAT.
Họ có lý do để lo lắng. “Những câu hỏi sát thủ” bao gồm từ phép tính nâng cao gây đau đầu, cho đến những đoạn trích văn học khó hiểu.
Ông Lee nói thêm rằng các câu hỏi nổi danh là khó nhằn này đôi khi còn bao gồm cả tài liệu không có trong chương trình giảng dạy của trường công.
Trong bối cảnh đó, hầu hết học sinh Hàn Quốc đăng ký học thêm hoặc tham gia các lớp tại trường luyện thi tư nhân được gọi là “hagwon”. Học sinh thường đi thẳng từ lớp học thường ngày đến các lớp hagwon buổi tối, sau đó tiếp tục tự học cho đến sáng sớm.
Kết quả là ngành công nghiệp hagwon ở Hàn Quốc rất lớn và sinh lời. Theo Bộ Giáo dục Hàn Quốc, vào năm 2022, người dân nước này đã chi tổng cộng gần 20 tỷ USD cho giáo dục tư nhân.
Con số này gần bằng GDP của các quốc gia như Haiti (21 tỷ USD) và Iceland (25 tỷ USD).
Hagwon đã trở nên phổ biến ở Hàn Quốc đến mức năm ngoái, 78,3% học sinh từ tiểu học đến trung học tham gia giáo dục tư nhân, theo Bộ Giáo dục Hàn Quốc. Điều đó gây áp lực rất lớn đối với một số gia đình và học sinh không đủ khả năng chi trả cho lớp học thêm.
Trong khi đó, cạnh tranh tuyển sinh đại học ngày càng gay gắt hơn ở Hàn Quốc. Quốc gia này có gần 70% sinh viên theo học đại học - tỷ lệ cao hơn ở các nước giàu có khác, với Mỹ là 51% và Anh là 57%, theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).
Một người mẹ ôm con gái khi cô bé tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học ở Seoul, Hàn Quốc vào năm 2021. Ảnh: Reuters.
Đó là lý do tại sao nhiều bậc cha mẹ Hàn Quốc, dù ở các mức thu nhập khác nhau, đều dồn mọi nguồn lực vào việc giáo dục con cái. Họ sợ rằng chúng sẽ bị tụt lại phía sau.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, hệ thống này khoét sâu và duy trì sự bất bình đẳng trong giáo dục. Gánh nặng trên đè nặng các gia đình nghèo hơn - những người có xu hướng dành phần lớn thu nhập cho việc giáo dục con cái - so với hộ gia đình giàu có.
Nhưng kể cả vậy, “sân chơi” vẫn không đồng đều. Các nghiên cứu cho thấy khoảng cách rõ ràng trong thành tích của học sinh giữa các gia đình có thu nhập thấp và cao.
Trước tình trạng đó, hôm 26/6, ông Lee cam kết sẽ làm cho hệ thống giáo dục trở nên công bằng và “xóa bỏ” văn hóa hagwon.
Nguyên nhân của nhiều vấn đề
Cuộc đua giáo dục trên gây thiệt hại nặng nề cho cả học sinh và phụ huynh.
Từ lâu, những người chỉ trích đã lập luận rằng gánh nặng đối với học sinh là yếu tố dẫn đến cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần ở Hàn Quốc - quốc gia có tỷ lệ tự tử cao nhất trong OECD.
Năm 2022, Bộ Y tế nước này cảnh báo tỷ lệ tự tử đang gia tăng ở thanh thiếu niên và người trẻ trong độ tuổi 20, một phần do ảnh hưởng kéo dài của đại dịch.
Một cuộc khảo sát của chính phủ năm 2022 đã thêm vào bức tranh ảm đạm. Trong số gần 60.000 học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông được khảo sát trên toàn quốc, gần 1/4 nam sinh và 1/3 nữ sinh cho biết đã từng bị trầm cảm.
Trong báo cáo trước đây, gần một nửa thanh niên Hàn Quốc từ 13 đến 18 tuổi cho rằng giáo dục là mối lo lắng lớn nhất.
Giáo dục cũng là gánh nặng đối với những người làm cha mẹ. Các chuyên gia tin rằng bên cạnh yếu tố như thời gian làm việc dài, lương không tăng, chi phí nhà ở cao ngất ngưởng, khoản chi tiêu giáo dục là yếu tố chính đằng sau việc người Hàn Quốc ngày càng miễn cưỡng có con.
Hàn Quốc thường xuyên được xếp hạng là nơi có chi phí nuôi dạy trẻ em từ sơ sinh đến 18 tuổi đắt đỏ nhất thế giới, phần lớn là do chi phí giáo dục.
Một người mẹ cầu nguyện cho con mình trước kỳ thi tuyển sinh đại học của Hàn Quốc. Ảnh: Reuters.
Năm ngoái, tỷ suất sinh của quốc gia này, vốn đã thuộc nhóm thấp nhất thế giới, tiếp tục giảm xuống mức thấp kỷ lục 0,78. Con số này không bằng một nửa mức 2,1 - tỷ suất sinh thay thế xã hội bền vững.
“Chi phí nuôi con cao và chiếm một phần lớn trong ngân sách của các gia đình có thu nhập thấp. Nếu không có thêm thu nhập, việc có con sẽ dẫn đến mức sống thấp hơn và các gia đình có thu nhập thấp phải đối mặt với nguy cơ nghèo đói”, OECD cho hay. Tổ chức này cho biết thêm “từ bỏ hoặc hoãn sinh con là một cách để tránh nghèo đói”.
Những nỗ lực khắc phục vấn đề tỷ suất sinh thấp cho đến nay hầu như không hiệu quả. Chính phủ đã chi hơn 200 tỷ USD trong 16 năm qua để khuyến khích nhiều người sinh con hơn, nhưng thu được rất ít kết quả.
Các nhà hoạt động cho rằng thay vào đó, Hàn Quốc cần thay đổi sâu sắc hơn, chẳng hạn dỡ bỏ chuẩn mực giới tính cố hữu và hỗ trợ nhiều hơn cho bậc cha mẹ đang đi làm.
Nhắm mục tiêu CSAT, một số người hy vọng đây cũng có thể là bước đi đúng đắn.
Nhưng những người khác không bị thuyết phục. Một số gọi đó là giải pháp bề mặt cho một vấn đề phức tạp. Nhiều học sinh trung học chuẩn bị tham gia kỳ thi vào tháng 11 cũng phàn nàn họ cảm thấy choáng váng trước sự thay đổi đột ngột.
Một số đồng ý khu vực giáo dục tư nhân cần cải cách, nhưng nghi ngờ hiệu quả của động thái này.
“Tôi nghĩ cách để thoát khỏi cơn sốt giáo dục tư nhân không phải là loại bỏ những câu hỏi hóc búa hay hạ thấp độ khó của kỳ thi CSAT. Thay vào đó là cải thiện thị trường việc làm, để bất kể nền tảng giáo dục là gì, bạn đều có thể làm việc tại nơi an toàn, nhận đủ tiền lương và được đảm bảo quyền con người”, theo một tài khoản trên Twitter.
